31 شهریور سالروز شروع جنگ تحمیلی از سوی رژیم بعث عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، روز اول هفته دفاع مقدس است. دوران 8 ساله دفاع مشروع امت سلحشور ایران در حفظ و اعتلای نظام مقدس اسلامی و حراست از عزت و شرف این مرز و بوم، به مثابه یکی از حساسترین و بارزترین برهههای حیات راستین این ملت، همچون نگینی تابناک، تا همیشه زمان، بر تارک تاریخ حماسه و ایثار و پایداری آزادگان جهان میدرخشد. اگر چه در حال حاضر ما در صلح و آرامش هستیم، بسیاری از کشورهای دیگر از عراق و افغانستان گرفته تا کشورهای آفریقایی، آمریکای لاتین و... در حال حاضر درگیر جنگ هستند. البته جنگهای قرن بیست ویکم شبیه جنگهای قدیمی و اساطیری نیستند. چرا که در دنیای امروز جنگ مغزها و تکنولوژی جایگزین جنگهای جوانمردانه و تن به تن شده و قدرتمندان و سردمداران کشور گشا برای رسیدن به اهداف جاهطلبانه خود از رباتها به عنوان موجوداتی بیاحساس و وظیفهشناس استفاده خواهند کرد.
رباتهای قاتل در ارتشهای جهان
ارتشهای جهان درصدد هستند تا به ماشینآلات نظامی و جنگی خود قدرت ادامه زندگی یا مرگ را بدون عدم برخورداری از وجدان اعطا کنند. ساخت و استفاده از نخستین رباتهای نظامی ویژه میادین نبرد در عراق تازهترین گام در عرصهای خطرناک بوده است: قدم گذاشتن در دنیای جدیدی که رباتها تصمیم میگیرند چه کسی، کجا و چه موقع بکشند.
اخیرا کره جنوبی و رژیم صهیونیستی در حال استقرار رباتهای مسلح به عنوان گاردهای مرزی بوده و چین، سنگاپور و انگلیس نیز در میان آن دسته کشورهایی هستند که استفاده روزافزونی از رباتهای نظامی و مسلح داشتهاند.
اما بزرگترین بازیگر هنوز هم آمریکاست: آمریکا در قالب پروژه عظیم سیستمهای رباتیک نظامی بالغ بر 230 میلیارد دلار هزینه کرده است، طرحی بزرگ برای طراحی و ساخت تجهیزات بدون سرنشین که میتواند از هوا، زیر آب و روی خشکی حملاتی گسترده داشته باشند.
کنگره آمریکا هم هدف بزرگی نظیر برخورداری از یک سوم تجهیزات نظامی و جنگی زمینی بدون سرنشین جهان تا سال 2015 را برای آمریکا در نظر دارد. هم اکنون بیش از 4هزار ربات در عراق در حال فعالیت نظامی هستند. در افغانستان نیز رباتهای زیادی به کار گرفته شدهاند، اکنون آنها کاملا مجهز شدهاند.
اکثر رباتهایی که هم اکنون در حال فعالیت در عرصههای جهانی هستند در حقیقت گسترشی انسانی از تمایلات جنگجویانه بشری هستند که کاربرد نیروهای مرگبار را کنترل میکند. زمانی که سیستم پروازی خودکار غارتگر ( 1predator- MQ) در سال 2002، خودرویی مملو از مظنونان به عضویت در شبکه القاعده را شناسایی کرد، تصمیم برای از بین بردن آنها با استفاده از موشکهای Helfire به وسیله خلبانی (کنترل کنندهای) اتخاذ شد که 7هزار مایل از محل دورتر بود!
ارتش آمریکا قصد دارد تا از رباتهای مسلح در صحنههای نبرد بیش از قبل استفاده کند. رباتهای جدید موسوم بهTalon در حال حاضر در عملیات شناسایی و در مناطق خطرناک به کار گرفته میشود؛ اما در آینده به مسلسلهای 240M و 249M و اسلحههای Berelt با کالیبر 50 مجهز خواهند شد. ارتش آمریکا همچنین در حال آزمایش رباتهای مجهز به راکت و نارنجکانداز نیز هست.
رباتهای مذکور که توسط شرکت Foster- Miler ساخته خواهند شد، میتوانند مسافتی معادل 20 مایل را طی کنند و با سرعتی معادل 4 مایل در ساعت حرکت کنند. این جنگجویان عصر جدید از طریق متصدیان ویژه و به صورت بیسیم کنترل خواهند شد.
این رباتها چندی قبل در افغانستان به کار گرفته شدند و انتظار میرود تا به نحوی گسترده در عراق و کویت نیز مورد استفاده قرار گیرند.
در ضمن نیروهای مهاجم در جنگ عراق از هواپیماهای رباتیک و کوچک جهت جمعآوری اطلاعات و ارسال بلا درنگ آنها به دفتر تحقیقات نیروی دریایی استفاده کردند.
این ربات پرنده که روباه نقرهای نام دارد در حقیقت یک هواپیمای بدون سرنشین است که از انواع پیشین خود کوچکتر است Predator و Global Hawk مدلهای پیشین این هواپیما به شمار میآیند. در این جنگ 8 روباه نقرهای به عملیات پرداختند و هیچ کدام مورد اصابت قرار نگرفتند.
این هواپیما حدود 180 سانتی متر طول داشته و طول بالهای آن که قابل جدا شدن هستند 240 سانتیمتر است. روی آنها دوربینهایی نصب است که حتی در تاریکی شب نیز قادر به عکسبرداری میباشند. آنها قادرند از منطقه پروازی نقشهبرداری نمایند و تلههای نظامی و مخاطرات موجود را تشخیص دهند. در ضمن وجود مینهای ضد تانک و حرکت نیروهای دشمن و ادوات آنها برای این هواپیما قابل تشخیص است. با داشتن چنین قابلیتهایی، روباه نفرهای در حقیقت پشتیبان خوبی برای حرکت نیروهای پیاده نظام محسوب میشود. با تکیه بر سیستم موقعیتیاب عمومی (GPS) این هواپیما میتواند به تنهایی و بدون کنترل از روی زمین در مناطق از پیش تعیین شده نظامی به پرواز در آید. در طول پرواز توسط یک رایانه کیفی تعبیه شده در آن ارتباط بدون سیم با زمین برقرار میشود.
Global Hawk
هزینه ساخت هر روباه نقرهای حدود 20 هزار دلار است که در صورت تولید انبوه 5 تا 10 هزار دلار کاهش خواهد یافت.
البته این هواپیما اولین بار توسط نیروی دریایی و جهت تعقیب والها و محافظت از آنها به هنگام انجام مانورهای دریایی به کار گرفته شد. پس از مدتی با اعمال تغییرات مناسب این ربات برای کار در صحنه جنگ در نظر گرفته شد. شاید روزی در آینده از آن مجدداً برای فعالیتهای غیرجنگی استفاده شود و مثلا توسط آن شکارچیان غیرقانونی فیلها و دیگر گونههای رو به انقراض تحت شناسایی و تعقیب قرار گیرند.
همچنین ارتش آمریکا برای اولین بار در تاریخ، رباتهای سرباز را در جنگ عراق به خدمت گرفته است. این ربات سرباز که از هیچ چیز نمیترسد و همیشه در پست خود آماده خدمت است، Swords نام دارد. Swords از دسته سربازهای تا دندان مسلح بوده و بنابر این در ماموریت خود در عراق از درصد بالایی برای گرفتن جان انسانها برخوردار است. Swords مخفف عبارت «جنگافزار ویژه برای سیستمهای عملیاتهای شناسایی مشاهده از راه دور» است. براساس گزارشunknet ، این اولین بار نیست که یک ربات برای اهداف نظامی مورد استفاده قرار میگیرد. به ویژه در عراق و در اولین روزهای جنگ رباتهای فرماندهی رادیویی به کار گرفته شدند، اما این ربات فقط در ماموریتهای محدود و با اهداف مشخص استفاده میشدند. به طور خلاصه، عراق که امروزه تبدیل به نمایشگاهی برای معرفی پیشرفتهترین تسلیحات ارتش آمریکا شده است، این بار مجبور است میزبان رباتهای Swords باشد. در حقیقت این رباتها بیش از آن که شبیه به یک سرباز باشند، شباهت بسیاری به یک نفر بر مسلح دارند. Swords همچنین مجهز به یک مسلسل دستی اهدایی ناتو است. اولین آزمایشات این رباتها در سال 2004 انجام شد. امام عملکرد آنها باعث شد که مقامات پتناگون در خصوص استفاده از این وسیله جنگی دچار تردید شوند، به طوری که در آزمایشات اولیه، این رباتها برای اعمال خود جوابگوی فرماندهان نبودند و خودسر عمل میکردند. این رفتار در میدان جنگ یک خطر جدی به شمار میرفت و بنابر این هیچ ژنرالی حاضر به استفاده از آنها نشد. اما اکنون پس از 3 سال به نظر میرسد که این رباتها برای جنگ آماده شده باشند. Swords میتواند از فاصله بسیار دور با فرمانده خود تماس بگیرد و کسب تکلیف کند و سرباز یا مسوول عملیاتی این رباتها به کمک سیستم فرماندهی رادیویی میتواند با فشار دادن یک کلید، دستور «کشتن» را به آنها داده و این رباتها را تبدیل به قاتل حرفهای کند. این رباتهای بیرحم حتی به روی دوستان رباتیک خود هم آتش میگشایند.