اجازه بدهید در همین ابتدا به سراغ مزایای جویدن آدامس برویم :
جویدن آدامس راهی مناسب برای رفع بوی بد دهان است. ضمن اینکه به واسطه افزایش ترشح بزاق، موجب شست و شوی دهان می شود و به همین دلیل نقش مؤثری در کاهش پوسیدگی دندان ها دارد.
از سوی دیگر 10 دقیقه جویدن آدامس، بعد از صرف وعده های غذایی، به هضم بهتر آن کمک می کند.
اما چه کسانی "باید" آدامس بجوند:
کاهش ترشح بزاق و خشکی یکی از عوارض جانبی مصرف بسیاری از داروها؛ مانند داروهای ضد فشار خون یا بیماری ها؛مانند دیابت یا درمان های پزشکی؛ مانند رادیوتراپی است. خشکی دهان در این افراد زمینه را برای بروز پوسیدگی های گسترده در سطح تمامی دندان ها فراهم می کند. اما جویدن آدامس می تواند موجب تحریک ترشح بزاق و کاهش خطر پوسیدگی دندان در این افراد شود. ولی جویدن مداوم آدامس هم برای کاهش خطر پوسیدگی کفایت نمی کند و این افراد ملزم به رعایت دقیق بهداشت دهان و دندان و مراجعه دائم به دندانپزشک هستند.
با وجود مزایایی که برای جویدن آدامس برشمردیم، عده ای از شما را باید از انجام این عمل منع کنیم .
افرادی که نباید آدامس بجوند :
- ترشح بزاق، معده را تحریک و آماده پذیرش غذا می کند. پس اگر کسی در حال اجرای رژیم لاغری است، باید بداند که جویدن آدامس موجب بروز احساس گرسنگی و میل بیشتر به خوردن غذا می شود. از همین رو باید از جویدن آدامس پرهیز کند.
- افرادی که دچار مشکل مفصل فک دهان هستند و حین جویدن، مفصل آنها دچار درد یا صدا می شود، باید تا حد امکان از تجربه شیرین جویدن آدامس پرهیز کنند.
- کسانی که دچار دندان قروچه و سایش دندان ها هستند و نیز کسانی که صبح ها، بعد از بیدار شدن از خواب، در فک خود احساس درد می کنند.
- آخرین دسته ای که باید از جویدن آدامس پرهیز کنند دانش آموزان و دانشجویانی هستند که علاقه ای به سرزنش استاد و اخراج شدن از کلاس درس ندارند!
برای انتخاب آدامسی که می جوید 3 نکته را مدنظر قرار دهید: "جنس آدامس، اندازه آدامس، نوع قند آدامس".
الف) آدامس ها را از نظر جنس و قوام می توان به دو دسته تقسیم کرد:
1 – آدامس های بادکنکی : که قوام سفت و محکمی دارند و حین فشرده شدن میان دندان ها، همیشه یک لایه از آنها میان دندان ها باقی می ماند. جویدن این نوع آدامس برای مفصل فکی مناسب نیست و آن را دچار آزردگی و درد می کند، زیرا ساختار مفصل فکی شما دوست دارد که حین جویدن غذا، دندان ها به طور کامل روی هم قرار گیرند و هیچ ماده ای میان سطوح جونده دندان ها فاصله نیندازد.
2 – آدامس های غیر بادکنکی : که قوام نرمی دارند و حین جویدن، به راحتی از میان دندان ها فرار کرده و حجمی از آن، روی سطح جونده دندان ها باقی نمی ماند.
ب) اندازه آدامس
آدامس هر چه بزرگ تر و حجیم تر باشد، فک ها برای جویدن آن بیشتر از هم باز می شوند و نیروی بیشتری برای نفوذ دندان ها در آدامس و به هم رسیدن آنها صرف می شود . از همین رو حجم آدامس نباید خیلی زیاد باشد.
ج) نوع قند آدامس
از آنجا که مواد قندی باعث پوسیدگی دندان ها می شوند، دندان پزشکان مصرف آدامس های بدون قند (SUGAR FREE) را به شما توصیه می کنند. این نوع آدامس ها در اصل بدون قند نیستند، بلکه نوع قند به کار رفته در آنها در دهان غیر قابل متابولیسم است و از این رو نقشی در پوسیدگی دندان ها ندارند. با این وجود قند موجود در آدامس را نمی توان عامل مهمی در ایجاد پوسیدگی دندان ها قلمداد کرد، زیرا با افزایش ترشح بزاق، ماندگاری قندها(از جمله قند موجود در خود آدامس) بر روی دندانها کم می شود.
حالا با وجود تمام نکاتی که اشاره شد، تکلیف کودکمان چیست؟ آیا باید او را همچنان از جویدن آدامس منع کرد یا خیر؟
مهم ترین دغدغه خاطری که شما به عنوان پدر و مادر، در مورد مواد غذایی که فرزندتان مصرف می کند، باید داشته باشید، وجود یا عدم وجود خاصیت پوسیدگی زایی در آنهاست. با این تفسیر، جویدن آدامس اگر هیچ فایده ای برای سلامت دندان کودکتان نداشته باشد، هیچ گونه ضرری هم نخواهد داشت. حتی جویدن آن در مقایسه با مصرف مواد شیرین و پوسیدگی زایی مانند شکلات و آبنبات بسیار بهتر است. اگر چه برای آدامس و شکلات، جایگزین های مفیدتر و مناسب تری مانند دانه های روغنی و خشکبار وجود دارد که نه تنها باعث پوسیدگی دندان ها نمی شوند ، بلکه انرژی زا نیز هستند.