کلید هایی برای تربیت موفق (1)
تربیت فرزندان باید به گونهای باشد که علاوه بر احساس مسوولیت به آنها عزت نفس نیز بدهد و باعث شود که آنها خودشان را دوست بدارند. وقتی فرزندان با این روش بزرگ شوند، دیگرنیازی نیست برای این که احساس قدرتمندی کنند و یا حتی برای جلب توجه و محبت، به مواد مخدر، دوستهای ناباب و روابط نادرست روی آورند.
ده کلیدی که به آن اشاره می کنیم می تواند به شما والدین عزیز کمک کند تا با به کارگیری این روشهای اثبات شده بتوانید فرزندانی سالم( از لحاظ روحی و شخصیتی) تربیت کنید.
پنج کلید اول را در این مقاله و پنج کلید دوم را در مقاله ی بعد توضیح خواهیم داد :
پرورش عزت نفس فرزندان به این امر مهم بستگی دارد که کیفیت زمانی که با آنها میگذرانید چگونه است.
اغلب ما به قدری سرمان شلوغ است که به محض تمام شدن کار اول به فکر شروع کار دوم و ... هستیم. بنابراین هرگز نمیتوانیم حواسمان را 100درصد روی گفتههای فرزندانمان متمرکز کنیم.
شاید تنها وانمود کنیم به آنها گوش میدهیم ولی در اصل حواسمان جای دیگری است. اگر زمانی را که با فرزندانمان میگذرانیم پرکیفیت نباشد و آنها بهره ی لازم را از بودن در کنار ما نبرند ، باید انتظار بدرفتاری از جانب آنها را داشته باشیم.
همواره به خاطرداشته باشید که حتی اگر سرسری هم به گفتههای فرزندتان گوش بدهید بسیار بهتر از حالتی است که به او بیاعتنا و بیتوجهی نشان دهید.
بهتر است بدانید بیان احساسات هیچگونه مشکلی بهوجود نمیآورد. اگر کسی در مورد خاصی نظری بدهد، این تنها نظر و عقیده ی اوست، نباید با او بحث و جدل کرد تا او را مجبور به اطاعت از خود کنیم. به عنوان مثال وقتی فرزندتان به شما میگوید: «مامان، شما اصلا برای من وقت نمیگذارید»، حتی اگر این طور هم نباشد و شما تا سر حد امکان سعی میکنید برای او وقت بگذارید و حتی چند دقیقهای قبل هم با او بازی کردهاید باید متوجه شوید که او نظرش را به شما ابراز کرده است. بنابراین به احساسات و عقاید او احترام بگذارید و بگویید: «فکر میکنم مدتهاست که وقت نکردیم دوتایی با هم باشیم، پس بیا فکر کنیم که از این به بعد چه کار کنیم تا تو هم راضی باشی.»
آمار نشان داده است که احتمالا بیش از 2000 بار در روز به فرزندانمان «بکن و نکن» میگوییم پس جای تعجب نیست که آنها نسبت به گفتههای ما بیتوجه شوند و طوری وانمود کنند که اصلا حرفهای ما را نشیندهاند! سعی کنید به جای آن که مرتب سر آنها داد و فریاد بزنید به خودتان بگویید: «در این شرایط من باید چه کار کنم؟» به عنوان مثال اگر ناراحت هستید که چرا فرزندتان لباسهایش را درمیآورد و به همان صورت نامرتب گوشهای پرت میکند و شما باید لباسهایش را بشویید و مرتب کنید، همواره به خاطر داشته باشید که با اعمال خود بهتر میتوانید بر روی آنها تاثیر بگذارید.
کاری کنید که فرزندتان احساس قدرت کند. در غیر این صورت او به هر دری میزند تا جبران این حالت را بکند. همواره از روشهایی استفاده کنید تا احساس ارزشمندی در فرزندتان تقویت گردد: «مثلا نظرش را بخواهید، به او حق انتخاب بدهید، به او اجازه دهید بعضی کارهای شخصی شما را انجام دهد، در پختن غذا به شما کمک کند، در خرید کردن همراه شما باشد و در صورت لزوم به شما کمک کند و ... یک کودک چهار ساله قادر است ظرفهای پلاستیکی و یا میوهها را بشوید. او حتی میتواند سطل آشغال را هم بیرون از خانه بگذارد (البته خانههای هم کف) همه ی ما سعی میکنیم تمام کارها را خود به شخصه انجام دهیم، زیرا فکر میکنیم خودمان راحتتر و سریعتر کارها را پیش میبریم. ولی باید بدانیم که در این صورت بچهها احساس بیارزشی و توخالی بودن میکنند و در آینده به سختی زیر بار مسوولیت خواهند رفت.
وقتی میخواهید در بعضی کارهای فرزندتان دخالت کنید. ابتدا از خود بپرسید: اگر در این کار دخالت نکنم و اجازه دهم خودش تصمیم بگیرد چه اتفاقی میافتد؟ مطمئن باشید در مواردی که نیاز نیست در امور فرزندتان دخالت کنید و شما این کار را انجام میدهید ، فرصت یادگیری را از او میگیرید و نمیگذارید عواقب و پیامدهای اعمالش را ببیند. به عنوان مثال اگر فرزندان فراموش کرده است ظرف غذایش را به مدرسه ببرد، نیاز نیست شما برای او این کار را انجام دهید. بگذارید خودش راهحلی برای این مشکل پیدا کند و به طور عملی یاد بگیرد که کمتر چیزها را فراموش کند. بنابراین با این روش، بحث و اختلاف بین شما نیز کاهش مییابد و دیگر نیازی نیست مرتب به او غر بزنید: «یادت نرود ظرف غذایت را با خودت ببری».
بعضی اوقات فرزندان کاری انجام میدهند و شما نمیتوانید صبر کنید تا او نتیجه ی کارش را خود به عینه مشاهده کند. باید به صورت منطقی با او رفتار کنید. به عنوان مثال، اگر فرزندتان فراموش کند فیلم کارتونی که برای او اجاره کردهاید به موقع برگرداند، به جای این که یک هفته به او اخم کنید و باعث رنجش او شوید، بهتر است این کار را خودتان انجام دهید ولی پول اجاره ی آن را از پول تو جیبی او کم کنید، تا او به جای بدرفتاری شما، شاهد رفتار منطقیتان باشد. به تدریج او نیز همین رفتار را از شما فرا خواهد گرفت.
ادامه دارد...